W ostatnich badaniach naukowych dotyczących mobilizacji komórek macierzystych, filgrastym, jako najbezpieczniejszy i najtańszy środek stosowany w tym procesie, wykazuje pewne ograniczenia. Nowe badanie przeprowadzone w Uniwersyteckim Szpitalu Federalnym w Juiz de Fora dostarcza istotnych informacji na temat skuteczności prewencyjnego zwiększenia dawki filgrastymu na podstawie liczby komórek CD34+ w dniu czwartym. Mobilizacja komórek macierzystych jest kluczowym etapem w autologicznej transplantacji komórek hematopoetycznych, a skuteczność tego procesu ma bezpośredni wpływ na powodzenie leczenia pacjentów z nowotworami krwi, takimi jak szpiczak mnogi czy chłoniaki.
Wyniki badania: Jak zwiększenie dawki wpływa na mobilizację komórek macierzystych?
W badaniu wzięło udział 116 pacjentów w wieku od 16 do 75 lat, z medianą wieku wynoszącą 32 lata dla pacjentów z chłoniakiem i 58 lat dla pacjentów ze szpiczakiem mnogim. Wszyscy pacjenci otrzymywali około 10 mcg/kg/dobę filgrastymu przez pierwsze cztery dni. Na czwarty dzień, jeśli liczba komórek CD34+ wynosiła ≥10 komórek/µL, pacjent był kierowany na zbiór komórek macierzystych. W przeciwnym razie dawka była zwiększana do 20 mcg/kg/dobę. Na piąty dzień przeprowadzano nową analizę cytometryczną w celu oceny liczby komórek CD34+.
Wyniki badania wykazały, że sukces mobilizacji na czwarty dzień wynosił 76,7% (n=89). Warto zauważyć, że w przypadku pacjentów ze szpiczakiem mnogim, zwiększenie dawki na czwarty dzień prowadziło do wskaźnika sukcesu wynoszącego 68%, co jest wyższe niż 48% opisane w innych badaniach. Dla pacjentów z chłoniakiem, liczba komórek CD34+ wynosząca ≥10 komórek/µL została osiągnięta w 62,5% przypadków, co również stanowi poprawę w porównaniu do wcześniejszych badań.
Dyskusja: Kluczowe czynniki wpływające na mobilizację komórek macierzystych
W analizie czynników wpływających na sukces mobilizacji, stwierdzono, że poziom albuminy był statystycznie istotnym predyktorem (p=0,04) w ocenie parametrycznej, jednak wynik ten nie utrzymał się w analizie wielozmiennej. Liczba komórek CD34+ okazała się jedynym wiarygodnym predyktorem skutecznej mobilizacji. Wartości te podkreślają znaczenie interwencji opartych na liczbie komórek CD34+ w procesie mobilizacji.
W grupie pacjentów wymagających dostosowania dawki, tylko trzech nie osiągnęło progu 9 komórek/µL. Po pięciu dniach mobilizacji, sześciu pacjentów nie osiągnęło pożądanej liczby komórek, co skutkowało koniecznością skierowania ich do chemomobilizacji. Badanie to podkreśla, jak istotne jest podejmowanie działań w odpowiednim czasie, aby zapewnić skuteczną zbiórkę komórek CD34+.
Podsumowanie: Znaczenie dostosowania dawki filgrastymu w praktyce klinicznej
W kontekście ograniczeń dostępu do pleriksaforu w systemie ochrony zdrowia w Brazylii, wyniki tego badania sugerują, że prewencyjne zwiększenie dawki filgrastymu w oparciu o liczbę komórek CD34+ w dniu czwartym może zwiększyć szanse na osiągnięcie odpowiedniej liczby komórek, jednocześnie unikając toksyczności chemomobilizacji oraz wysokich kosztów związanych z użyciem pleriksaforu. Te obiecujące wyniki stanowią motywację do przeprowadzenia przyszłych prospektywnych badań randomizowanych, aby ocenić rzeczywiste korzyści tej strategii, szczególnie w przypadku pacjentów ze szpiczakiem mnogim.
Oświadczenie o konfliktach interesów
Autorzy deklarują brak konfliktów interesów.
Bibliografia
Chaves Utsch Paulla Rayane, Duarte Fernando Barroso and Hallack Neto Abrahão Elias. Pre-emptive increase in the filgrastim dose based on the CD34+ cell count on day four of autologous stem cell mobilization. Hematology, Transfusion and Cell Therapy 2024, 46(Suppl 6), S438-S439. DOI: https://doi.org/10.1016/j.htct.2024.05.016.
